Müze Köy: Yörük
Müze Köy: "YÖRÜK"
Safranbolu’ya 11 km uzaklıktaki “Müze Köy’e” Safranbolu-Araç karayolu üzerinden gidilmektedir. Kültür Bakanlığı tarafından 1997 yılında gerçek bir Türk-Türkmen Köyü oluşu ve tarihi yapılarının görkemi nedeniyle koruma altına alınmıştır. Safranbolu’nun küçük bir maketidir. 93 tescilli eser bulunmaktadır.
16.yüzyılda Safranbolu yöresinde yaşayan göçebe cemaatlere“Yörükan-Taraklı” ya da “Yörükan-ı Taraklıborlu” adı verilmektedir. Osmanlı İmparatorluğu döneminde Safranbolu, biri bugünkü Safranbolu ilçe merkezinde Medine-i Taraklıborlu diğeri merkezi bugünkü Yörük Köyü adını taşıyan aşiretler için kurulmuş olan Yörükan-ı Taraklıborlu adını taşıyan iki ayrı kazadır. Her iki kazanın da merkezi Kütahya olan Anadolu Beylerbeyinin Bolu Sancağına bağlı olduğu bilinmektedir.
Yörük köyü ile ilgili yazılı efsanelerde, Yörüklerin 14.15. yüzyıllarda göçer durumda oldukları kendilerine özgü vergi düzeni ile ayrı bir “kariye” teşkil edecek şekilde bir kadıya bağlanıp zaman içerisinde yerleştirildikleri ve bu kazanın merkezi olarak bugünkü Yörük Köyünün tespit edildiği ve yüzyıllar boyunca konumlarını devam ettirdikleri anlaşılmaktadır.
Köyün yaşlılarının kendi atalarından duydukları efsaneye göre; Osmanlının başlangıcı olan Kayı Boyunun Karakeçili Aşiretine bağlı olarak buraya yani, Safranbolu’nun Taraklı Borlu yöresine, geniş aileleri ve hayvanları ile 3 kardeş gelmişler. Adları; Hüseyin, Hacı ve Davut’tur. Bu geniş oba yerleşirken, büyük kardeş Hüseyin, bu Yörük Kariyesini kurmuştur. Diğer kardeşler de yine kendi adlarını taşıyan “Hacılar Obası ve “Davut Obası’nı” kurmuşlardır.
19.yy ikinci yarısında özellikle ll.Abdülhamit döneminde, Yıldız Sarayının muhafız biriminde Karakeçili aşireti bireylerinin yer aldığı , hatta sarayın dış binaları ve bahçeleri Arnavut ve Boşnak kökenli muhafızların korumasına bırakılmışken, Hünkarın yattığı binanın gece ve iç güvenliğinin Karakeçili Aşiretinden gelme elemanlara emanet edildiği bilinmektedir.
Bu askerlik hizmetleri dolayısıyla bir dönem Yeniçeriler yoluyla Bektaşilik dünya görüşünün Yörük Köyü’nde bazı aileleri etkilediği, fakat 19. yy başlarında bu etkinin ortadan kalktığı Köydeki mezar taşlarının incelenmesinden anlaşılıyor.
Safranbolu’nun aksine arsa ve engebeli arazi sorunu olmayan Yörük’lüler evlerini nerede ise bitişik nizamda inşa etmişlerdir. Anadolu köylerinde genellikle görülen ev kümelenmesi yerine ana cadde boyunca yapılanmışlardır. Evlerin tümünün kendilerine ait bahçeleri vardır. Yörük’ün kent boyutlu evlerinde kırsal bir yaşam hakimdir. Osmanlı dönemi klasik üslubun ev mimarisindeki en güzel örnekleri ile dolu ve bilinen köy evi tarzının dışındaki konaklardan oluşan bir yerleşimdir.
